Zgromadzenie Ogólne Oddziału PAN w Centrum

W dniu 27 lutego 2020 r. odbyło się w CBMiM PAN Zgromadzenie Ogólne Oddziału PAN w Łodzi, na które, obok członków PAN, zaproszeni zostali również profesorowie z łódzkich instytutów PAN  oraz z łódzkich uczelni.

Zgromadzenie otworzył prezes Oddziału, profesor Aleksander Welfe, który powitał przybyłych gości i przedstawił informacje na temat aktualnych wydarzeń w PAN.

• Do najważniejszych należało powiększenie grona akademików tworzących Oddział w Łodzi o osobę profesora Marka Potrzebowskiego, który niedawno został członkiem korespondentem PAN; z kolei członkami rzeczywistymi zostali profesorowie Aleksander Welfe oraz Tomasz Kapitaniak.
• Oddział w Łodzi liczy obecnie 13 członków. Profesor Welfe uznał, że Łódź jest zdecydowanie niedoreprezentowana w PAN i wyraził nadzieję, że w przyszłości uda się to zmienić na lepsze.
• Oddział Łódzki PAN wraz z uczelniami w Łodzi od lat przyznaje nagrody dla młodych naukowców. W tym roku zgłosiło się już 21 kandydatów, a listę nagrodzonych poznamy w czerwcu.
• Wicepremier Jarosław Gowin obiecał, ze przygotowana zostanie nowa ustawa o PAN. Dotąd środowisko PAN zgłosiło trzy projekty. Czekają nas konsultacje, o których członkowie PAN i pracownicy instytutów będą powiadamiani na bieżąco.

Od lewej: dr hab. Markus Duchler, prof. CBMiM, prof. Stanisław Penczek, czł. rzecz. PAN,
dr hab. Grzegorz Wielgosiński, prof. PŁ, Andrzej Bartoszewicz, czł. koresp. PAN,
prof. Lucyna Woźniak (prorektor UMED), prof. Zbigniew Bartczak,
dr hab. Andrzej Pawlak, prof. CBMiM

Od lewej: prof. Wanda M. Krajewska, prof. Antoni Różalski (rektor UŁ), prof. Mariusz Mielczarek

W kolejnym punkcie zgromadzenia profesor Marek Potrzebowski wygłosił wykład pt.: „Spektroskopia magnetycznego rezonansu jądrowego w ciele stałym – dlaczego i po co”. Swoje wystąpienie rozpoczął od uwagi, że może mieć pewne trudności z zaprezentowaniem tematu, który będzie mało zrozumiały dla zróżnicowanego audytorium. Dlatego na wstępie omówił historię rozwoju techniki NMR, której początki datują się na rok 1946. Technika ta łączy w sobie dwie dziedziny – fizykę i chemię.  W ciągu minionych ponad 70 lat udowodniono, że jest najskuteczniejszą metodą analityczną w chemii organicznej, pozwalającą na określenie struktury związków, a same widma NMR są „odciskiem palca” charakterystycznym dla danej substancji. Obok widm NMR próbek mierzonych w roztworach, co było i jest najpopularniejszym podejściem, w ostatnich latach coraz większego znaczenia nabiera spektroskopia NMR w ciele stałym. Chociaż początkowo uzyskiwane w ten sposób widma charakteryzowały się niską rozdzielczością, wprowadzenie pojęcia „Magic Angle Spinning” , to jest  kąta, pod którym umieszczana jest w stosunku do pola magnetycznego wirująca próbka (54.7 °), pozwoliło na znaczne ich polepszenie, a tym samym na zastosowanie w analizie. Profesor Marek Potrzebowski wraz ze swoim Zespołem od lat zajmuje się tą tematyką i stał się jednym z nielicznych specjalistów o uznaniu międzynarodowym. W dalszej części zaprezentował wyniki i wyjaśnił cel swoich badań nad zastosowaniem tej techniki. Znalazły one zastosowanie w badaniach nowych materiałów, biomateriałów i farmaceutyków.  W przypadku tych ostatnich, polimorfizm, czyli zjawisko występowania związków naturalnych i syntetycznych w różnych odmianach krystalicznych, różniących się działaniem biologicznym, jest obecnie przedmiotem rosnącego zainteresowania.

prof. Marek Potrzebowski, czł. koresp. PAN podczas wygłaszania wykładu

Po zakończeniu wystąpienia odbyła się dyskusja. Osoby zabierające głos podkreślały, że wykład był znakomity, zrozumiały również dla osób niezajmujących się chemią lub fizyką.

prof. Marian Mikołajczyk, czł. rzecz. PAN podczas dyskusji

Profesor Marek Potrzebowski zebrał zasłużone gratulacje.

Podczas wręczania medalu Instytutu Archeologii i Etnologii PAN,
Od lewej: prof. Marek Potrzebowski, czł. koresp. PAN, prof. Jerzy Maik, prof. Mariusz Mielczarek

            Zgromadzenie zamknął profesor Aleksander Welfe, dziękując uczestnikom za przybycie i udział, po czym zaprosił wszystkich na skromny poczęstunek.

Piotr Kiełbasiński

Foto: Jacek Jurczakowski
Barbara Jeżyńska
Joanna Bereza